Ngày 13/12/2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Hội nghị toàn thể Đối tác phát triển nông nghiệp bền vững Việt Nam (PSAV) - Hợp tác công - tư (PPP) phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo lương thực, thực phẩm và nông nghiệp.

Tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế Nguyễn Đỗ Anh Tuấn cho biết, ngành nông nghiệp toàn cầu đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ biến đổi khí hậu, dịch bệnh và xung đột địa chính trị khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn, sản xuất lương thực và an ninh lương thực bị ảnh hưởng nặng nề. Trong bối cảnh đó, việc thúc đẩy hợp tác PPP để phát triển nền nông nghiệp xanh, đổi mới sáng tạo và gia tăng giá trị là rất quan trọng.

Toàn cảnh Hội nghị thường niên PSAV 2024 (Ảnh: B.N.Anh)

Hiện nay, nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, với gần 15% GDP quốc gia. Tuy nhiên, để thích ứng với biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và áp lực cạnh tranh toàn cầu, ngành nông nghiệp không chỉ cần thay đổi tư duy sản xuất truyền thống mà phải vươn lên xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp hiện đại, tích hợp công nghệ và chuyển đổi số ở mọi giai đoạn.

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn nhấn mạnh vai trò của Đối tác phát triển nông nghiệp bền vững Việt Nam (PSAV) trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo lĩnh vực nông nghiệp, lương thực và thực phẩm rất quan trọng.

Ngoài là cầu nối hiệu quả giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế, PSAV hỗ trợ tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sinh thái và bền vững, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, giảm phát thải, phù hợp với cam kết của Việt Nam tại COP26 về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Đồng thời, là nền tảng xây dựng chính sách phù hợp, thúc đẩy hội nhập quốc tế, và mở rộng thị trường cho nông sản Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu, ông Tuấn phát biểu.

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế, Bộ Nông nghiệp và PTNT phát biểu tại hội nghị (Ảnh: B.N.Anh)

Bà Amy Mlissa Chua, Giám đốc Quan hệ đối tác của Tổ chức Tăng trưởng Châu Á (Grow Asia), chia sẻ, kết quả của COP29 ở Baku cho thấy, cộng đồng quốc tế vẫn chưa đạt được sự đồng thuận để giải quyết các vấn đề quan trọng trong chuyển đổi hệ thống thực phẩm.

Dù đã có thỏa thuận huy động 300 tỷ USD mỗi năm (đến năm 2035) để hỗ trợ các quốc gia đang phát triển chống lại biến đổi khí hậu nhưng con số này vẫn chưa đủ so với 1,3 nghìn tỷ USD mà các quốc gia này cần. Nông nghiệp, một lĩnh vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi biến đổi khí hậu và cũng là một phần nguyên nhân gây ra vấn đề này, chưa nhận được sự quan tâm đầy đủ trong các cuộc thảo luận về tài chính khí hậu.

Các nông dân quy mô nhỏ, những người đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thực phẩm, vẫn bị loại trừ khỏi các cuộc đàm phán khí hậu chính thức. Nhóm nông dân này hiện sản xuất hơn 80% lương thực trong khu vực và là những người dễ bị tổn thương nhất trước các tác động của biến đổi khí hậu.

Bà Amy Mlissa Chua, Giám đốc Quan hệ đối tác của Tổ chức Tăng trưởng Châu Á (Grow Asia) phát biểu tại hội nghị (Ảnh: B.N.Anh)

Bà Amy Mlissa Chua cam kết Grow Asia sẽ tiếp tục hợp tác với PSAV, Bộ Nông nghiệp và PTNT và Bộ Tài nguyên – Môi trường để huy động các khoản đầu tư và thúc đẩy ngành nông nghiệp Việt Nam. Từ đó, chúng ta có thể cùng nhau xây dựng một hệ thống lương thực, thực phẩm (LTTP) không chỉ bền vững, có khả năng chống chịu tốt mà còn công bằng - một hệ thống hỗ trợ cả con người và hành tinh cho các thế hệ tương lai.

Tại hội nghị, các đối tác cũng trình bày một số kinh nghiệm quốc tế trong đổi mới sáng tạo hệ thống lương thực thực phẩm Việt Nam và có đề xuất để thúc đẩy hợp tác công - tư.

Bà Sonja Esche, Trưởng nhóm nông nghiệp, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) GmbH, chia sẻ các hoạt động về đổi mới sáng tạo của dự án GIC (Ảnh: B.N.Anh)

Bà Sonja Esche, Trưởng nhóm nông nghiệp, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) GmbH, chia sẻ về hoạt động hợp tác với các viện nghiên cứu trong khuôn khổ dự án GIC, trong đó sáng lập Diễn đàn Lúa gạo Bền vững (SRP) nhằm thúc đẩy các phương pháp canh tác lúa hiệu quả.

Diễn đàn tập trung thử nghiệm và triển khai các kỹ thuật như 1 Phải 5 Giảm, Tưới ngập khô xen kẽ (AWD), Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) và Quản lý rơm rạ sáng tạo. Các mô hình này sau đó được trung tâm khuyến nông áp dụng rộng rãi, góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, đồng thời tăng cường năng suất và thu nhập cho nông dân.

“GIZ tập trung phát triển khu vực tư nhân, hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), cải thiện năng lực cạnh tranh và mở rộng cơ hội kinh doanh. Khu vực tư nhân là đối tượng hưởng lợi chính từ các sáng kiến của GIZ, giúp tạo việc làm, nâng cao thu nhập và hướng đến mục tiêu tăng cường kinh tế địa phương.

Bên cạnh đó, chúng tôi hợp tác với khu vực tư nhân với tư cách là các đối tác dự án trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Các đối tác tư nhân có thể đóng góp bằng hiện vật hoặc tài chính cho mục tiêu nâng cao tính bền vững và các tác động lớn hơn của dự án”, bà Sonja Esche cho biết.

Ông Nguyễn Quang Hiếu, Giám đốc đối ngoại Tập đoàn De Heus tại Việt Nam cho rằng, theo đuổi phát triển bền vững, phát triển xanh sẽ mang lại nhiều lợi ích to lớn về kinh tế, phát triển nhân lực, tác động tích cực đến xã hội, các yếu tố bảo vệ môi trường... Thời gian qua, công tác bảo vệ môi trường trong ngành chăn nuôi rất được Nhà nước, các bộ, ngành quan tâm, tuy nhiên ý thức bảo vệ môi trường trong chăn nuôi, hay tài chính đầu tư hệ thống xử lý môi trường còn hạn chế. Do đó, ông đề xuất, cần có giải pháp nâng cao ý thức người dân, người chăn nuôi; có chính sách hỗ trợ về mặt tài chính như vay vốn với lãi suất ưu đãi cho người nông dân. Bên cạnh đó, cần khuyến khích ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi; tăng cường xây dựng chuỗi liên kết chặt chẽ từ Nhà nước, doanh nghiệp, người dân. Cơ quan quản lý nhà nước đẩy mạnh xuất khẩu trong thời gian tới, đặc biệt là thị trường các quốc gia hồi giáo.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá rất cao vai trò của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, vào chuỗi sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản tại Việt Nam. Thời gian tới, Bộ tiếp tục kêu gọi sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức trong nước và quốc tế trong việc thúc đẩy, phát triển một nền nông nghiệp bền vững.