Ngày 8/7/2024, tại Hà Nội, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và bà Ram-la Kha-li-di, Trưởng đại diện thường trú, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đồng chủ trì Hội nghị Đối thoại chính sách “Tăng cường hợp tác quốc tế và phối hợp đa ngành về kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp”. Tham dự Diễn đàn có khoảng  hơn 100 đại biểu đến từ 70 cơ quan trong nước và quốc tế, hơn 20 tỉnh thành trong cả nước và hàng trăm đầu cầu tham dự trực tuyến.

Hội nghị được tổ chức để nâng cao nhận thức của các bên liên quan về vai trò của kinh tế tuần hoàn đối với các mục tiêu phát triển trong ngành nông nghiệp, lan tỏa các thông điệp chính, nhiệm vụ, mục tiêu của Đề án Phát triển khoa học và ứng dụng, chuyển giao công nghệ thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đến năm 2030 do Bộ Nông nghiệp và PTNT đang chủ trì. Đồng thời, chia sẻ các mô hình thực hành tốt về kinh tế tuần hoàn, định hướng các ngành hàng nông nghiệp chủ lực cho phát triển kinh tế tuần hoàn và thị trường tương ứng, tìm hiểu các khó khăn, thuận lợi trong quá trình phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Từ đó, kiến nghị các giải pháp về cơ chế và chính sách cho phát triển kinh tế tuần hoàn, đặc biệt, trong bối cảnh phát triển toàn diện hiện nay, không một ngành nào có thể tăng trưởng độc lập mà không có sự hỗ trợ nguồn lực và tri thức từ cộng đồng quốc tế và sự phối hợp kịp thời từ các ban ngành khác.   

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phát biểu khai mạc tại hội nghị

Tại hội nghị, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định: “Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp vừa là yêu cầu, xu hướng tất yếu, đồng thời là một giải pháp phát triển nông nghiệp bền vững và hiệu quả nhằm triển khai các cam kết quốc tế, nhiệm vụ quốc gia và ngành về phát triển xanh và bền vững”. Thứ trưởng nhấn mạnh vai trò quan trọng thiết thực của nông nghiệp tuần hoàn, đảm bảo lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường khi áp dụng các mô hình nông nghiệp tuần hoàn. Hơn bao giờ hết, tác động khí hậu, khan hiếm nguồn tài nguyên thiên nhiên, suy thoái môi trường, dịch bệnh vv… khiến các quốc gia phải thay đổi tư duy phát triển và sản xuất theo nguyên lý cơ bản “mọi thứ đều là đầu vào đối với thứ khác”.

Trên nguyên tắc tăng cường hợp tác quốc tế đa phương, phối hợp đa ngành, Thứ trưởng kêu gọi cộng đồng quốc tế, sự phối hợp tích cực của các Bộ ban ngành từ trung ương tới địa phương, sự tham gia của khối tư nhân, tất cả cùng chung tay hỗ trợ ngành nông nghiệp triển khai 10 mục tiêu, 6 nhiệm vụ về nông nghiệp tuần hoàn tại Đề án Phát triển khoa học và ứng dụng, chuyển giao công nghệ thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đến năm 2030 được phê duyệt tại Quyết định số 540/QĐ-TTg ngày 19/6/2024 của Thủ tướng Chính phủ do Bộ Nông nghiệp và PTNT chủ trì, tập trung vào công tác nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, phát triển thị trường, cơ chế chính sách, tăng cường hợp tác quốc tế và truyền thông về phát triển nông nghiệp tuần hoàn.

Đồng chủ trì sự kiện, bà Ram-la Kha-li-di, Trưởng đại diện thường trú, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc triển khai các cam kết quốc tế đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), ghi nhận lợi ích của nông nghiệp tuần hoàn vì mục tiêu khí hậu, nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế, bảo vệ sức khỏe con người và hệ sinh thái. UNDP tự hào đã thử nghiệm thành công hộp công cụ Kinh tế tuần hoàn - NDC, đây là công cụ có thể giúp Việt Nam xác định, ưu tiên, thực hiện và theo dõi các biện pháp can thiệp tuần hoàn trong nông nghiệp góp phần thực hiện mục tiêu NDC 2025. Công cụ này có ý nghĩa đặc biệt với ngành nông nghiệp nhằm giảm phát thải khí nhà kính từ sản xuất lúa gạo, trồng trọt, chăn nuôi,… Từ đó, bà cũng kêu gọi tăng cường hợp tác để xây dựng và thực hiện chính sách tuần hoàn, phân bổ đầu tư thỏa đáng, thúc đẩy chia sẻ và hợp tác kiến ​​thức; sản xuất nông nghiệp theo chuỗi, tận dụng khoa học công nghệ, triển khai các chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức vv… Gợi ý Việt Nam cần tạo ra bước nhảy vọt về khả năng tiếp cận các phương thức tài chính cho nông dân và các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong hành trình này, UNDP cam kết sẽ đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam.

Đối thoại về các cơ chế hợp tác quốc tế và phối hợp liên ngành nhằm thúc đẩy thực hành nông nghiệp tuần hoàn

Trong phiên đối thoại, đại diện các tổ chức quốc tế (EU, ÚC, Ca-na-da, IRRI, FAO…), khối tư nhân, phi chính phủ và các Bộ ban ngành đã cùng nhau chia sẻ về các cơ chế hợp tác quốc tế và phối hợp liên ngành nhằm thúc đẩy thực hành nông nghiệp tuần hoàn, giới thiệu các mô hình nông nghiệp tuần hoàn thành công, đánh giá cao sự tích cực chủ động của ngành nông nghiệp về nỗ lực thực hành nông nghiệp tuần hoàn. Đặc biệt, nhấn mạnh tới đối tác Công - Tư trong sự thành công của nông nghiệp tuần hoàn, cụ thể là vai trò chủ động của Khối tư nhân trong việc ứng dụng khoa học công nghệ và triển khai các sáng kiến, mô hình nông nghiệp tuần hoàn tiên tiến.

Các bên đã cùng nhau cam kết thúc đẩy hợp tác quốc tế và phối hợp đa ngành về nông nghiệp tuần hoàn, sẵn sàng chia sẻ trách nhiệm thực hiện cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu và mục tiêu phát thải bằng 0 của quốc gia. Đồng thời, cũng mong muốn sau Hội nghị, các Bên sẽ chủ động gặp gỡ để đề xuất và triển khai các hoạt động cụ thể  trong sản xuất nông nghiệp tuần hoàn theo chuỗi.  

Với sự tham gia tích cực của gần 70 cơ quan, ban ngành của Chính phủ Việt Nam, các Đối tác phát triển quốc tế và trong nước, các tỉnh thành tham dự trực tuyến, và các điểm cầu khác. Với tinh thần hợp tác - xây dựng, hội nghị đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp cởi mở, nhiệt tình của các đại biểu và thành công tốt đẹp.

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế tổng kết một số kết quả đạt được tại hội nghị

Bế mạc Hội nghị, Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn (Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế-Bộ Nông nghiệp và PTNT)  đã nhấn mạnh một số nội dung đạt được tại Hội nghị, cụ thể: Đại biểu đã được nhận thức rõ về kinh tế tuần hoàn, đây là một xu hướng tất yếu, là nhu cầu đang được người tiêu dùng các nước phát triển rất quan tâm. Chính phủ các nước phát triển rất quan tâm và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, tri thức, nguồn lực hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế tuần hoàn, quan tâm rà soát, tháo gỡ, thay đổi các cơ chế, chính sách bù đắp vào khoảng trống về chính sách cho phù hợp thực tiễn, bắt đầu từ các nội dung dễ và rõ về cơ chế, chính sách, thí điểm những nội dung mới.

Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan từ các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển, các bộ ngành địa phương và doanh nghiệp cùng chung tay hỗ trợ nguồn lực và tri thức để xây dựng, triển khai các sáng kiến cụ thể về kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, việc chuyển giao khoa học công nghệ tiên tiến trong chăn nuôi, trồng trọt, thuỷ sản, lâm nghiệp và các mô hình quản trị để cùng nhau biến thách thức thành cơ hội, và xây dựng một nền nông nghiệp xanh và thịnnh vượng, không chỉ cho Việt Nam mà còn đóng góp vào nỗ lực toàn cầu về ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.